Sandelewski Wiarosław Józef (1912–1983), muzykolog, pedagog, publicysta muzyczny, kompozytor. Ur. 29 (28) XI w Sosnowcu, był synem Jana, organisty, nauczyciela muzyki i śpiewu w sosnowieckich szkołach, i Pauliny z Knobelsdorfów.
S. uczęszczał na prywatne lekcje muzyki. Wiosną 1930 ukończył Państwowe Gimnazjum im. Bolesława Prusa w Sosnowcu i w t. r. podjął studia na Wydziale Prawa i Ekonomii Politycznej Uniw. Poznańskiego; w r. 1934 otrzymał dyplom magistra praw. Od r. 1935 pracował jako referendarz w starostwie grodzkim w Sosnowcu. W tym czasie przygotowywał pracę doktorską, której – z powodu wybuchu wojny – nie ukończył.
Niewiele wiemy o losach S-ego w czasie II wojny światowej. W Syrii wstąpił w r. 1940 do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich pod dowództwem płka Stanisława Kopańskiego; brał udział w bitwie o Tobruk, a później z 2. Korpusem Polskim – o Monte Cassino. Za kampanię afrykańsko-włoską odznaczony został: Orderem Africa Star, Krzyżem Tobruku i Krzyżem Monte Cassino.
Po zakończeniu wojny S. pozostał we Włoszech, gdzie w r. 1946 – realizując swoje dawne marzenia – podjął studia kompozytorskie pod kierunkiem prof. C. G. Garofalo w Akademii św. Cecylii w Rzymie. W l. 1947–51 kontynuował je w Konserwatorium im. Giuseppe Verdiego w Mediolanie w zakresie: kompozycji (E. Desiderio i R. Bossi), dyrygentury (A. Votto i C. M. Giulini) oraz polifonii wokalnej (A. Schinelli). W r. 1957 przyjął obywatelstwo włoskie i osiadł na stałe w Mediolanie. Od tego czasu był wykładowcą w konserwatoriach w północnych Włoszech: w l. 1958–9 w Parmie (uczył harmonii), w l. 1959–63 w Bolonii, w l. 1963–71 w Mediolanie, w l. 1971–80 w Wenecji (Konserwatorium im. Benedetto Marcello) i od r. 1980 aż do śmierci w Mediolanie. W Wenecji i w Mediolanie S., jako profesor zwycz., wykładał w klasie teorii i harmonii.
S. współpracował z licznymi czasopismami muzycznymi: był redaktorem „Rivista Musicologica” i „Rassegna Musicale Curci” oraz autorem artykułów i korespondencji drukowanych na łamach „Ruchu Muzycznego”. Dokonał m. in. przekładu na język włoski monografii Zdzisława Jachimeckiego o Chopinie. W Polsce natomiast ukazały się nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego (PWM) trzy książki S-ego o włoskich kompozytorach: Puccini (Kr. 1963, 1973), Rossini (Kr. 1968, 1980), Donizetti (Kr. 1982). S. utrzymywał stały kontakt z Polską jako uczestnik kongresów i sesji muzykologicznych. Był członkiem Tow. «Amici della Polonia» w Mediolanie oraz założycielem i członkiem zarządu Tow. Włosko-Polskiego im. Fryderyka Chopina w Rzymie. Za aktywność w propagowaniu muzyki polskiej za granicą S. otrzymał odznakę «Zasłużony dla kultury polskiej» od ministra kultury i sztuki oraz srebrny medal Związku Kompozytorów Polskich. Był ponadto członkiem zarządu Włoskiego Tow. Muzykologicznego.
S., znany przede wszystkim jako muzykolog i publicysta, był też płodnym kompozytorem. Na wyszczególnienie zasługują m. in.: Sekstet na fortepian i instrumenty dęte (1961), Trio per flauto, como ingl. e chitarra (1964, wyd. PWM 1978), Dwa tańce polskie na fortepian (1970); Koncert na flet i orkiestrę (1970, prawykonanie 15 X 1982 w Filharmonii Poznańskiej), Ouverture giocosa (1971), Divertimento (1971), Serenada na orkiestrę smyczkową (1972), Sonata na skrzypce i fortepian (1972, wyd. PWM 1978), Wariacje i fuga na temat Rossiniego na dwa fortepiany (1973), 4 miniatury dla młodych pianistów(1973), Koncert na fortepian i orkiestrę (1974), Trio na fortepian, skrzypce i wiolonczelę (1975), Sonata na wiolonczelę i fortepian (1976), Duo concertante na flet i harfę (1982, wyd. PWM, Curci <Mediolan>, La Palmierana). Część kompozycji S-ego pozostała w rękopisach. W czerwcu 1983 S. uległ atakowi paraliżu, przewieziony do szpitala geriatrycznego w Padwie zmarł 9 XII 1983. Pochowany został 12 XII t. r. w Asolo (rodzinnej miejscowości swojej żony).
Z małżeństwa z Marcellą d’Evant (zawartego w r. 1946) pozostawił syna Aleksandra (ur. 1947).
Mrygoniowie A. i E., Bibliografia polskiego piśmiennictwa muzykologicznego (1945–1970), W. 1972; Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Katalog – dysponenda, grudzień 1983. Nuty, Kr. [1984]; Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Katalog – dysponenda, grudzień 1983. Książki, Kr. [1984]; – „Ruch Muzycz.” 1984 nr 2 s. 2 (nekrolog]; Nekrologi z r. 1983: „Życie Warszawy” nr 298 (mylnie, że zmarł w Mediolanie), 304, „Przekrój” nr 2012, „Dzien. Pol.” nr 258 (mylnie, że zmarł w Mediolanie), „Dzien. Zach.” nr 269; – Informacje własne autora artykułu, oparte na znajomości z S-m i jego rodziną oraz recenzjach zamieszczanych w prasie włoskiej.
Józef Kański