Rogowski Władysław Franciszek (1886–1945), nauczyciel, wizytator szkolny, działacz społeczno-oświatowy. Ur. 3 XII w Warszawie, był synem Dominika i Karoliny z Kossakowskich.
R. uczył się w Warszawskiej Szkole Realnej i brał udział w organizacji strajku szkolnego w r. 1905 w tejże szkole. Następnie ukończył prywatną szkołę handlową Artura Jeżewskiego w Warszawie. Studiował kolejno w Bernie, Monachium, Lipsku, Krakowie i Fryburgu, gdzie w r. 1912 ukończył wydział przyrodniczy i uzyskał tytuł doktora. W l. 1909–10 był instruktorem sadownictwa i pszczelarstwa na Wileńszczyźnie. W zbiorze literackim, wydanym w r. 1910 w Wilnie pt. „Żórawce”, ukazało się kilka jego wierszy i kilka drobnych utworów prozy. Od r. 1912 współpracował z pismem „Wieś Ilustrowana”, a od r. 1914 z „Głosem Lubelskim” i „Życiem Polskim”, w których publikował artykuły dotyczące m. in. sztuki ludowej i zdobnictwa. W r. 1914 był redaktorem jednodniówki „Dzwon Polski” (W.), poświęconej Stanisławowi Wyspiańskiemu, w której zamieścił bibliografię Druki polskie, dotyczące życia i twórczości Stanisława Wyspiańskiego. Od września 1915 do września 1918 uczył przyrody i geografii w prywatnych szkołach średnich m. in. T. Sadkowskiego w Warszawie. Równocześnie był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej, a także współzałożycielem na przełomie l. 1915/16 wraz z Ireną Kosmowską, Stefanią Bojarską i in. Tow. Szerzenia Oświaty Drukowanym Słowem «Czytaj». Był autorem programu działania tego towarzystwa Nasze cele i zadania (W. 1915), jego członkiem zarządu, a nadto kierownikiem i redaktorem jego wydawnictw seryjnych: „Biblioteki Nowości dla Miast” (do r. 1918 ukazało się 56 pozycji w nakładzie 470 tys. egzemplarzy) i „Biblioteki Nowości dla Wsi” (7 pozycji w nakładzie 175 tys. egzemplarzy). Wydawane przez R-ego broszury miały na celu propagowanie idei niepodległości. Gdy w końcu 1918 r. towarzystwo uległo likwidacji R. przeniósł się do Łowicza, gdzie do czerwca 1919 był nauczycielem, a następnie do sierpnia 1924 dyrektorem Państwowego Seminarium Nauczycielskiego. Zorganizował przy Seminarium preparatornię, w której wykonywano eksponaty zoologiczne przeznaczone dla innych seminariów nauczycielskich. W tym okresie opublikował kilka artykułów, związanych ze sprawami oświaty, m. in. W sprawie czytelnictwa („Łowiczanin” 1919), W sprawie ogrodu przy powszechnej szkole wiejskiej (Ł. 1921). W r. 1920 (od sierpnia) jako ochotnik brał udział w wojnie polsko-radzieckiej w stopniu starszego szeregowca; w lutym 1921 został zdemobilizowany. W styczniu 1925 uzyskał R. dyplom Min. WRiOP, uprawniający do nauczania przyrody i geografii w szkołach średnich ogólnokształcących i seminariach nauczycielskich.
W l. 1925–7 R. przebywał w Brazylii, gdzie zajmował się sprawami szkolnictwa polskiego. Był sekretarzem Delegacji Szkolnej Tow. Oświatowych i Kulturalnych Polskich w Brazylii, a także kierownikiem kursu wakacyjnego nauczycielstwa szkół polskich w Brazylii. Brał udział w V Walnym Zjeździe Związku Zawodowego Nauczycieli Polskich Szkół Prywatnych w Brazylii, odbytym 6 I 1926 w Kurytybie. W roczniku 1926 organu tego Związku „Nasza Szkoła” opublikował kilka artykułów, m. in. O czym nauczyciel powinien pamiętać przy nauczaniu historii?, Co powinni wiedzieć ci, którzy chcą uczyć dzieci w szkołach średnich w Kurytybie?, a także propozycje programowe oświaty polskiej w Brazylii: Co mamy do roboty? Działalność R-ego w Brazylii spotkała się z krytyczną uwagą Władysława Wójcika, który w pamiętniku „Moje życie w Brazylii” napisał: «Zjawił się w tym czasie dr W. Rogowski, zapalony przyrodnik i sympatyczny człowiek, ale niefortunny reformator». Po powrocie do Polski był R. od października 1927 do maja 1928 nauczycielem Państwowego Seminarium Nauczycielskiego w Łęczycy, a następnie został dyrektorem szkół zawodowych dokształcających w Warszawie. W prasie codziennej publikował artykuły mówiące o sytuacji Polonii brazylijskiej, oraz krytykujące dopuszczanie do masowej emigracji, co w konsekwencji powoduje wynaradawianie się Polaków żyjących na obczyźnie. Od 1 III 1929 do 15 VI 1932 był wizytatorem szkół agrotechnicznych z ramienia Min. WRiOP, a następnie przez 3 lata okręgowym wizytatorem szkół zawodowych Kuratorium Okręgu Szkolnego Warszawskiego. Od listopada 1931 do października 1934 wchodził w skład Wyższej Komisji Dyscyplinarnej przy Min. WRiOP. Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych był związany z Partią Pracy, a także z Bezpartyjnym Blokiem Współpracy z Rządem. Działał również w zarządzie głównym stowarzyszenia społecznego «Rodziny Kolejowej», prowadząc szkolenie z zakresu ogrodnictwa, sadownictwa, pszczelarstwa i hodowli zwierząt futerkowych, redagując i wydając liczne broszury potrzebne do tego szkolenia. W r. 1936 pod redakcją R-ego wyszła praca A. Demianowicza „Pszczoły, ich życie i hodowla”. W ostatnich latach przed wybuchem drugiej wojny światowej był nauczycielem przyrody w gimnazjach warszawskich: im. K. Hoffmanowej, im. Królowej Jadwigi, im. J. Lelewela i im. S. Batorego. W l. 1938–9 redagował miesięcznik „Sad i Owoce”, pisał też do niego artykuły na tematy fachowe, jak np. Korówka wełnista, najgroźniejszy wróg jabłoni i jej tępiciele czy Ochrona ptaków, a także liczne artykuły biograficzne, dotyczące ludzi związanych z sadownictwem. W okresie okupacji niemieckiej uczył na tajnych kompletach. Po powstaniu warszawskim przebywał w Piastowie koło Warszawy. Na przełomie l. 1944/5 brał udział w akcji ratowania warszawskich bibliotek, archiwów i muzeów, kierowanej przez Stanisława Lorentza. Zmarł 25 IV 1945. Odznaczony był m. in. Srebrnym Krzyżem Zasługi i odznaką «Za walkę o szkołę polską».
W małżeństwie z Ireną z Mączewskich (ślub 15 II 1923) miał R. dwie córki.
Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Słown. Pracowników Książki Pol.; Zagórowski, Spis nauczycieli; – Bielicka Z., Towarzystwo „Czytaj” w Warszawie, „Na Posterunku” 1917 nr 2 s. 6; Klimek J., „Czytaj” w Łodzi a POW, „Niepodległość” T. 11: 1935; Konarski K., Nasza Szkoła, W. 1932; Walka o dobra kultury. Warszawa 1939–1945, W. 1970; – „Dziennik Urzędowy Min. WRiOP” 1919 nr 9 s. 298, 1924 nr 16 s. 253, 1928 nr 8 s. 420, 1929 nr 4 s. 116, 1931 nr 11 s. 435, 1932 nr 4 s. 57, nr 7 s. 392; Wójcik W., Moje życie w Brazylii, W. 1961 s. 25; – AAN: Prezydium Rady Ministrów, karty kwalifikacyjne, sygn. 299; – Życiorys R-ego opracowany przez Danutę Kamińską-Małek (mszp. w Mater. Red. PSB).
Stanisław Konarski