INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Władysław Praga  

 
 
1902-09-08 - 1943-05-12
Biogram został opublikowany w latach 1984-1985 w XXVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Praga Władysław, pseud. Rafał (1902–1943), działacz ruchu ludowego, poseł na Sejm RP. Ur. 8 IX we wsi Sobótka w pow. opatowskim, w rodzinie chłopskiej, był synem Józefa i Marianny z Wróblów.

W l. 1915–18 P. uczył się w gimnazjum w Sandomierzu. Studiował w l. 1922–8 w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie, tu był też w r. 1928 słuchaczem kursów dziennikarskich. Działalność w ruchu młodzieży wiejskiej rozpoczął w rodzinnej wsi Sobótka i na terenie okolicznych wsi. W l. 1927–8 był w Opatowie prezesem Zarządu Powiatowego Centralnego Związku Młodzieży Wiejskiej. Należał do Związku Strzeleckiego. W r. 1928 przeszedł do Związku Młodzieży Wiejskiej RP «Wici» (ZMW RP «Wici»). Był też członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego – «Wyzwolenie» (PSL-«Wyzwolenie»). W wyborach do Sejmu w marcu 1928 został wybrany na posła z listy tego stronnictwa w okręgu wyborczym nr 23 (pow. Iłża, Kozienice i Opatów). W Sejmie należał do Komisji Petycyjnej oraz Komisji Rolnictwa i Reform Rolnych, złożył wiele interpelacji w sprawach reformy rolnej, kredytów, ulg dla wsi itp. Na przełomie l. 1928/9 działacze Zjednoczenia Lewicy Chłopskiej «Samopomoc» usiłowali przeciągnąć do siebie grupę działaczy PSL-«Wyzwolenie», wśród nich P-ę, ale bez rezultatu. W r. 1929 został P. wybrany na członka Komisji Rewizyjnej w Zarządzie Głównym PSL-«Wyzwolenie». W l. 1928–31 był zastępcą naczelnego redaktora tygodnika „Wyzwolenie”. W r. 1930 wszedł w skład Zarządu Powiatowego ZMW RP «Wici» w Opatowie, a w r. 1932 został wybrany na jego prezesa. Aresztowany za działalność polityczną w okresie Centrolewu, został skazany w listopadzie 1930 wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach na rok więzienia.

Po zjednoczeniu stronnictw chłopskich w r. 1931 P. działał w Stronnictwie Ludowym (SL). Skierowany w t. r. do woj. białostockiego (pow. łomżyński, grajewski, wysokomazowiecki), organizował tam nowe koła SL. Był sekretarzem Zarządu Okręgu SL w Łomży. W l. 1932 i 1934 wybierano go na skarbnika Zarządu Powiatowego SL w Opatowie. Zdecydowany zwolennik jedności ruchu ludowego potępił w r. 1935 rozłamowców z SL i ostro zwalczał Kadrę Działaczy Chłopskich, tzw. kadzichłopów, wypowiadających się za udziałem w wyborach do Sejmu (m. in. wraz z grupą byłych posłów z PSL-«Wyzwolenie» podpisał odezwę antyrozłamową, „Zielony Sztandar” z dn. 25 VIII 1935). Za działalność tę był aresztowany. W maju 1936 P. przeniósł się do Białegostoku, gdzie został kierownikiem sekretariatu Zarządu Wojewódzkiego SL. Od maja 1937 był również wiceprezesem Wojewódzkiego Komitetu SL w Białymstoku. W lutym 1938 został wybrany na członka Rady Naczelnej SL. W sprawie głoszonego przez prasę socjalistyczną hasła frontu chłopsko-robotniczego podkreślał, że chłopi chcą tworzyć front «jako równi z równymi», a nie podporządkowani socjalistom (Front chłopsko-robotniczy, „Zielony Sztandar” 1936 nr 18 s. 4). Do r. 1939 prowadził intensywną pracę na wsi (szkoleniową i oświatową) na licznych kursach dla chłopów. W l. 1939–41 P. przebywał w Sobótce i w Warszawie. W r. 1941 wrócił do Białegostoku. Został pełnomocnikiem SL-«ROCH» na to województwo i przewodniczącym wojewódzkiego kierownictwa SL-«ROCH», w skład którego wchodzili również przedstawiciele Polskiej Partii Socjalistycznej «Wolność, Równość, Niepodległość». Organizował sieć konspiracyjną SL oraz Bataliony Chłopskie. Odegrał też znaczną rolę w tajnym nauczyniu na Białostocczyźnie jako współorganizator Wojewódzkiej Organizacji Tajnego Nauczania. W kwietniu 1943 został aresztowany w Warszawie, a 12 V 1943 zginął rozstrzelany w lesie koło Nowosiółek niedaleko Białegostoku.

P. rodziny nie założył.

 

Rzepeccy, Sejm i Senat 1928–33, s. 55 (fot.), 56, 207, 213; Giza, Władze stronnictw lud., s. 613, 615, 633; – Bataliony Chłopskie w walce o narodowe i społeczne wyzwolenie, W. 1975; Faliszewski F., Echo ziemi opatowskiej, W. 1968 (fot.); Giza S., Kalendarium wydarzeń historii ruchu ludowego 1895–1965, W. 1967; Gnatowski M., Białostocczyzna w latach wojny i okupacji hitlerowskiej, Białystok 1979 I–II; Historia chłopów polskich, Pod red. S. Inglota, W. 1980 III (tu data ur. 1904); Januszek F., Jawne i tajne szkoły polskie w województwie białostockim w latach II wojny światowej, Białystok 1975 s. 175, 177, 178, 179, 181; Kolendo M., Oświata i tajne nauczanie w Białymstoku w okresie okupacji hitlerowskiej, w: Studia i materiały do dziejów miasta Białegostoku, Białystok 1970 II 83; Przybysz K., Bataliony Chłopskie na Białostocczyźnie, „WTK” 1973 nr 46 s. 6–7 (fot.); Rek T., Próby rozbicia ruchu ludowego w latach 1934–1935, „Roczniki Dziej. Ruchu Lud.” Nr 7: 1965; Szaflik J. R., Z dziejów zjednoczenia Lewicy Chłopskiej „Samopomoc” 1928–1931, W. 1968; Tomczonek Z., Ruch ludowy na Białostocczyźnie 1918–1939, W. 1978 (między s. 80 a 81 fot.); – Materiały źródłowe do historii polskiego ruchu ludowego 1939–1945, W. 1966 IV; Spraw. stenogr. Sejmu, 1928–30; – „Wyzwolenie” 1929 nr 26, 44 s. 3, nr 45 s. 7; – Arch. Zakł. Hist. Ruchu Lud.: sygn. Ż-2 (Antoniuk J., Życiorysy działaczy ludowych w woj. białostockim); – Informacje Stanisława Pragi.

Romuald Turkowski

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Władysław Tatarkiewicz

1886-04-03 - 1980-04-04
filozof
 

Tadeusz Kantor

1915-04-06 - 1990-12-08
reżyser teatralny
 

Teresa Roszkowska

1904-11-23 - 1992-10-25
scenograf teatralny
 

Oskar Halecki

1891-05-26 - 1973-09-17
historyk
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Bogusław Samborski

1897-04-14 - zm. po 1970 r.
aktor filmowy
 

Jan Pocek (właśc. Poczek)

1917-05-04 - 1971-06-26
poeta
 

Stefan Ślopek

1914-12-01 - 1995-08-22
lekarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.