Schmidt Władysław (1840–1908), księgarz. Ur. w Krakowie, był synem najprawdopodobniej siostry Henryka Schmidta, krakowskiego piwowara, przy którego rodzinie mieszkał przynajmniej do r. 1860.
W Krakowie S. uczęszczał do Gimnazjum św. Anny i przygotowywał się do przyszłego zawodu. Następnie przez kilka lat jako pomocnik pracował w księgarni Jana Milikowskiego we Lwowie. Tutaj zetknął się i zaprzyjaźnił z Władysławem Gubrynowiczem. W poł. 1868 r. nabył z nim do spółki księgarnię Henryka W. Kallenbacha i otworzył wydawniczo-sortymentowo-komisową księgarnię pn. «Gubrynowicz i Schmidt». Pracowitość, sumienność, przedsiębiorczość i fachowość obydwu wspólników oraz dobrze układająca się współpraca rychło zaowocowały znacznymi obrotami, powiększeniem przedsiębiorstwa o filie w Jaśle, Sokalu i Stryju (1876) oraz o wypożyczalnię książek i nut. W firmie nastąpił podział pracy: Gubrynowicz zajmował się przede wszystkim jej obfitą i różnoraką działalnością wydawniczą, zaś S. interesował się głównie sortymentem, komisami, wydawnictwami otrzymanymi na skład główny, prenumeratą czasopism i działem nut. Księgarnia odegrała poważną rolę w rozpowszechnianiu książek i czasopism polskich wydawanych na ziemiach pod zaborem rosyjskim. Starał się o zdobywanie prenumeratorów dla periodyków warszawskich jak „Bluszcz” i „Kłosy”, a także dla drezdeńskiego „Tygodnia”. Wielostronną działalność spółki częściowo odzwierciedlały publikowane w prasie ogłoszenia, a zwłaszcza katalogi, których we Lwowie ukazało się przynajmniej kilkanaście od Katalogu Księgarni i Składu Nut Muzycznych… (1869) poczynając. Księgarnia Gubrynowicza i Schmidta rozpoczęła wydawanie w r. 1874 tygodnika „Ruch Literacki”, w którym w stałych rubrykach informowano wyczerpująco o nowościach wydawniczych i księgarskich firmy. Z dn. 1 I 1878 oddzielono działalność nakładową od sortymentowej i dla każdej z nich zaczęto prowadzić osobne rachunki, zaś 15 V t.r. S. i W. Gubrynowicz przyjęli Ludwika Gubrynowicza na cichego wspólnika. Od r. 1880 Gubrynowicz i S. zaczęli kupować nakłady chylącego się ku upadkowi przedsiębiorstwa Karola Wilda, a następnie w r. 1882 w drodze licytacji nabyli całą firmę, powierzając zarządzanie czytelnią i wypożyczalnią byłemu właścicielowi K. Wildowi.
W r. 1880 S. należał do grona, które powołało Koło Literackie we Lwowie. Na jego pierwszym publicznym walnym zgromadzeniu 15 X t.r. został wybrany na członka komisji rewizyjnej; funkcję tę pełnił także po zmianie nazwy na Koło Literacko-Artystyczne we Lwowie, zapewne do końca życia, a przynajmniej do r. 1895. Brał udział w powołaniu do życia Macierzy Polskiej (1882) i Tow. Oświaty Ludowej (Oddziału Lwowskiego), a następnie w rozpowszechnianiu wydawnictw Macierzy i w zarządzaniu Towarzystwem. Wraz z W. Gubrynowiczem przez wiele lat wspierał S. finansowo krakowską drukarnię Władysława Ludwika Anczyca, po jego zaś śmierci (1883), na mocy testamentu, regulował i uporządkował sprawy finansowe przedsiębiorstwa. Dn. 1 XII 1895 spółka księgarska S-a podpisała umowę z Kuratoria Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, zobowiązując się dostarczać od początku 1896 r. książki polskie i obce na szczególnie korzystnych warunkach, a wydawnictwa własne gratis. W lipcu 1894 S. uczestniczył w zorganizowanym we Lwowie Zjeździe Literatów i Dziennikarzy. Dn. 8 V 1908 S., nękany chorobami, ustąpił ze spółki. Zmarł 4 XI 1908 we Lwowie i został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim.
S. był żonaty z córką W. L. Anczyca (Zofią, ur. 11 I 1856, lub Władysławą, ur. 27 VI 1857). Nie udało się ustalić, czy pozostawił potomstwo.
Fot. w: „Przegl. Księgarski” 1925 s. 324; – Estreicher w. XIX; Nowy Korbut, XII; „Lud”. Indeks t. 1–39, P. 1953; Polskie czasopisma religijno-społeczne, Wr. 1988; Enc. Wiedzy o Książce; PSB (Gubrynowicz Władysław); Roczn. Nauk.-Liter.-Artyst. (Okręta) na r. 1905, W. 1905 s. VI, 218; Słown. Pracowników Książki Pol. (K. Podlaszewska, bibliogr.); Przewodnik po Lwowie, Lw. 1888 s. 45; – Banach K., Polska książka ilustrowana 1800–1900, Kr. 1959; Bujak J., Informacja o książce i prasie w tygodnikach galicyjskich 1772–1900, Kr. 1989; Dippel S., O księgarzach, którzy przeminęli, Wr. 1976; Galos E., Madejska T., Druki oficyny ossolińskiej 1828–1918, Wr. 1987; Jagusztyn A., Dzieje drukarstwa i księgarstwa w Rzeszowie w latach 1840–1939, Rzeszów 1974; Leniek, Książka pamiątkowa Gimn. św. Anny, s. 261 (Szmidt Władysław); Szwejkowska H., Wybrane zagadnienia z dziejów książki XIX i XX w., W. 1979; Szyjkowski M., Władysław Ludwik Anczyc, Kr. 1908; West F., Księgarstwo w Galicji, „Przegl. Księgarski” 1918 nr 3 s. 79; tenże, Pięćdziesięciolecie pracy wydawniczej, [Brody?] 1913; – Limanowski B., Pamiętniki (1870–1907), W. 1958; Czwarte sprawozdanie z czynności Koła Literackiego we Lwowie…, Lw. 1884 s. 12; Pierwsze doroczne sprawozdanie z czynności Koła Literackiego we Lwowie 1880–1881, Lw. 1881 s. 3, 8, 14; Sprawozdanie Koła Literacko-Artystycznego za czas od 26 listopada 1887 r. do 31 grudnia 1888 r. przedłożone Walnemu Zgromadzeniu, Lw. 1889 s. 34; toż za r. 1892/93, Lw. 1893 s. 29; toż za r. 1893, Lw. 1894 s. 19; Sprawozdanie Tow. Pedagogicznego za l. 1869/70–1892/93, 1897/98, 1899/1900, 1903; Sprawozdanie Wydziału Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie…, za r. 1894/95, Lw. 1895 s. 29; Sprawozdanie Wydziału Towarzystwa Oświaty Ludowej we Lwowie z czynności w r. 1888, Lw. 1889 s. 11; toż za r. 1890, Lw. 1891 s. 24; toż za r. 1891, Lw. 1892 s. 35; toż za r. 1894, Lw. 1895 s. 34; toż za r. 1896, Lw. 1897 s. 35; toż za r. 1898, Lw. 1899 s. 30; toż za r. 1899, Lw. 1900 s. 33; toż za r. 1900, Lw. 1901 s. 39, 40; toż za r. 1901, Lw. 1902 s. 39; toż za r. 1903, Lw. 1904 s. 40, 43, 45; Trzecie sprawozdanie z czynności Koła Literackiego we Lwowie za czas od dnia 20 października 1882 do dnia 20 października 1883…, Lw. 1883 s. 5, 6, 10, 12; Zawadzki W., Pamiętnik życia literackiego w Galicji, Kr. 1961; – „Gaz. Lwow.” 1908 nr 255 s. 4; „Książka” 1909 nr 1 s. 28 (A. Turkuł, nekrolog); „Nowa Reforma” 1908 nr poranny 512 s. 2; „Przegl. Księgarski” 1925 s. 235, 242; „Przewodnik. Dod. do Dzien. Liter.” 1868 nr 31 s. 500, nr 40 s. 644, 1869 nr 51 s. 826; – AP w Kr.: Spis ludności 1850 IX s. 207, 1857 VIII s. 353; B. Jag.: rkp. 6504 k. 276–464, rkp. 6484 T. 25 k. 407, rkp. 6701 T. 3 k. 434, rkp. 6781 k. 1–8; B. Ossol.: rkp. 12 158 s. 357–358, 361–362, rkp. 12 198 s. 21–24, rkp. 12 650 s. 591–602, rkp. 12 812 s. 129–132, rkp. 13 386 s. 1–6, rkp. 13 433 s. 119, rkp. 13 436 s. 251–252, rkp. 13 839 s. 1–20, rkp. 14 288 s. 163–204, rkp. 14 337 s. 353–362, rkp. 14 468 s. 8–9; B. PAN w Kr.: rkp. 3719 k. 7.
Jan Bujak