Horodyński Zbigniew, pseud. Fredro (1921–1944), malarz, sierżant podchorąży AK. Ur. 11 II w majątku Zbydniów w pow. tarnobrzeskim, był synem Zbigniewa, inżyniera rolnika, właściciela ziemskiego, i Zofii z Gieczewiczów. W r. 1938 ukończył Gimnazjum w Wilnie, następnie do r. 1942 leczył się w Rabce. Wiosną 1943 r. wstąpił w Zbydniowie do lokalnego oddziału partyzanckiego AK. Został ranny w czasie masowego mordu dokonanego przez oddział SS 24 VI 1943 r. na rodzinie Horodyńskich (19 osób) zgromadzonej z racji wesela w Zbydniowie. W lipcu t. r. wykonał wyrok śmierci na inspiratorze zbrodni, pełnomocniku niemieckim dla majątków ziemskich w Rozwadowie – Fullnerze. Jesienią 1943 r. przeniósł się do Warszawy. W tym czasie objawił się żywiołowo jego talent malarski. H. pozostawał pod wpływem Jerzego Wolfa, następnie pracował pod kierunkiem Jana Cybisa. Wspólnie z Cybisem zorganizował tajny komplet malarski oraz wystawę malarstwa. Dorobek malarski H-ego, wynoszący około 200 obrazów o różnej tematyce, jak również rozpoczęta powieść autobiograficzna i próby poetyckie spłonęły w czasie powstania. Zachowało się jedynie kilka mniejszych obrazków. Jako żołnierz oddziału «Osjan» Kierownictwa Dywersji (Kedywu) Komendy Głównej AK H. brał udział w akcji na niemieckie lotnisko wojskowe Bielany w Warszawie w nocy 3/4 V 1944 r. oraz w działaniach dywersyjnych przeciwko liniom kolejowym w południowej Polsce. Ciężko ranny 19 VII 1944 r. na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie w tzw. akcji «Pawiak», dostał się w ręce niemieckie. Przewieziony przez gestapo na teren więzienia na Pawiaku został prawdopodobnie rozstrzelany 21 VII 1944 r. Odznaczony Krzyżem Walecznych.
Fot.: „Stolica” 1957 nr 30 s. 18; – Bartoszewski W., Tragiczna noc «Osjana» na cmentarzu Powązkowskim, „Stolica” 1958 nr 30 s. 7, 18; tenże, Z notatnika kronikarza – Ju 52 w płomieniach, „Stolica” 1957 nr 41 s. 14, 15, ilustr.; Kozłowski H. P., Akcja «Pawiak» 19 VII 1944 r., Plan – przygotowania – odwołanie, „Stolica” 1958 nr 30 s. 6, 7; Loth F., Prowokacja na Pawiaku, „Stolica” 1958 nr 31 s. 18; Woźniakowski J., Ze wspomnień o przyjacielu, „Tyg. Powsz.” 1947 nr 9 s. 8–9; – Informacje Dominika Horodyńskiego i Aleksandra Bocheńskiego.
Marek Getter