Suchcitz (Małaczyńska-Suchcitzowa) z Małaczyńskich Zofia (1890–1974), zoolog, profesor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Ur. 16 V w Busku (pow. Kamionka Strumiłowa), była córką Władysława Małaczyńskiego, urzędnika państw., i Cecylii z Poldenbergów.

Po zdaniu matury w gimnazjum klasycznym we Lwowie studiowała od r. 1910 biologię na tamtejszym uniwersytecie i równocześnie pracowała tam w Zakł. Zoologii i Anatomii Porównawczej, kierowanym przez Józefa Nusbauma-Hilarowicza. Opublikowała wtedy pracę o tkance łącznej skorupiaków (Beitrag zur Kenntnis des Bindegewebes bei den Krustaceen, „Bulletin International de l’Académie des Sciences de Cracovie. Classe des Sciences Mathématiques et Naturelles. Série B: Sciences Naturelles” 1912 nr 7). Od r. 1912 pracowała jako nauczycielka w prywatnych gimnazjach. W r. 1914 otrzymała dyplom nauczyciela szkół średnich z zakresu biologii. W r. akad. 1914/15 uzupełniała studia na uniw. w Wiedniu pod kierunkiem K. Grobbena z zoologii oraz R. Wettsteina i H. Molischa z botaniki. Po powrocie do Lwowa została demonstratorką w Zakładzie Nusbauma-Hilarowicza, a po jego śmierci (1917) pracowała na tym stanowisku do r. 1918 w powołanym w miejsce Zakładu Inst. Zoologicznym, kierowanym przez Jana Hirschlera. Równocześnie w l. 1915–19 była nauczycielką w lwowskim Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego. Od r. 1916 należała do Polskiego Tow. Przyrodników im. Kopernika. Nadal zajmowała się anatomią skorupiaków i opublikowała m.in. pracę Untersuchungen über den Bau und Entwicklung der Hautdrüsen des Flußkrebses (tamże 1917 nr 7), która później stała się podstawą jej doktoratu.

W r. 1919 przeniosła się do Poznania i pracowała w tamtejszych szkołach średnich: Państw. Seminarium Żeńskim im. Marii Konopnickiej (do r. 1920) oraz Państw. Gimnazjach Męskich (od r. 1932 Państw. Męskich Gimnazjach i Liceach) im. św. Marii Magdaleny (1920–39) i im. św. Jana Kantego (1922–39). Równocześnie od r. 1919 kontynuowała działalność naukową jako wolontariusz w Zakł. Zoologii Uniw. Pozn., kierowanym przez Jana Grochmalickiego. W r. 1921 wyszła za mąż za Władysława Suchcitza i odtąd prace podpisywała jako Małaczyńska-Suchcitzowa. Doktoryzowała się w r. 1930 na podstawie pracy Badania nad budową i rozwojem gruczołów skórnych raka rzecznego. Zajmując się w dalszym ciągu tą problematyką, ogłosiła rozprawę Zytologische Studien über die Hautdrüsen des Flußkrebses, nebst Erwägungen über die funktionelle Bedeutung der Plasmastrukturen („Mémoires de l’Académie Polonaise des Sciences et des Lettres. Classe des Sciences Mathématiques et Naturelles. Série B: Sciences Naturelles” 1936 nr 10), która później stała się podstawą jej habilitacji. W r. 1938 została członkiem Polskiego Tow. Zoologicznego. Po wybuchu drugiej wojny światowej wyjechała we wrześniu 1939 do Lwowa, gdzie pracowała od października t.r. jako starsza asystentka w kierowanej przez Zofię Sembratową Katedrze Histologii i Embriologii Akad. Medycyny Weterynaryjnej, przekształconej przez władze sowieckie w grudniu t.r. w Lwiwskij Weterinaryjnyj Instytut. W czerwcu 1940 przedostała się do Krakowa; uczyła tam na tajnych kursach dla młodzieży szkół średnich.

W lutym 1945 wróciła S. do Poznania i do maja 1951 uczyła w III Liceum Ogólnokształcącym (przedwojenne Liceum i Gimnazjum Męskie im. św. Jana Kantego). Równocześnie prowadziła prace naukowe w Zakł. Zoologii Uniw. Pozn., kierowanym wówczas przez Kazimierza Simma. Opublikowała wtedy m.in. rozprawę Glycogen in the tegumental tissues of the crayfish (Potamobius Astacus L.) („Bulletin International de l’Académie Polonaise des Sciences et des Lettres. Classe des Sciences Mathématiques et Naturelles. Série B: Sciences Naturelles” 1947 nr 1–8, skrót po polsku w: „Spraw. Pozn. Tow. Przyjaciół Nauk” 1947 nr 1). Habilitowała się w r. 1947 na podstawie pracy Badania cytologiczne gruczołów skórnych raka rzecznego oraz rozważania nad czynnościowym znaczeniem struktur plazmatycznych. Otrzymawszy w lutym 1948 veniam docendi prowadziła zlecone wykłady i ćwiczenia z histologii ogólnej i szczegółowej oraz metodyki nauczania biologii. W l. 1950–2 wykładała także biologię ogólną w poznańskiej Akad. Med. W czerwcu 1951 otrzymała etat docenta w Katedrze Zoologii II (od r. 1952 Katedra Zoologii Ogólnej) i odtąd wykładała na Uniw. Pozn. fizjologię zwierząt, ewolucjonizm, histologię i cytologię. W l. 1952–4 prowadziła też wykłady z ewolucjonizmu dla słuchaczy kursu magisterskiego w poznańskiej Wyższej Szkole Rolniczej. W kwietniu 1955 otrzymała tytuł profesora nadzwycz. W l. 1957–8 kierowała Zakł. Fizjologii Zwierząt w Katedrze Zoologii Ogólnej.

Kontynuując badania nad biologią skorupiaków, zwłaszcza nad histofizjologią krajowych raków, S. ogłaszała ich wyniki m.in. w pracach: Rozmieszczenie, budowa i czynności gruczołów cementowych u raka rzecznego i stawowego (Potamobius astacus Leach. i Potamobius leptodactylus Eschz.) i Spostrzeżenia nad sposobem przytwierdzania się świeżo wylęgłych raków do nóg odwłokowych samicy (Potamobius astacus Leach. i Potamobius leptodactylus Eschz.) (obie w: „Prace Kom. Biologicznej Pozn. Tow. Przyjaciół Nauk” T. 15: 1955 z. 6). Od r. 1957 prowadziła ze współpracownikami badania cytochemiczne nad enzymami komórkowymi, gruczołami dokrewnymi i neurosekrecją u skorupiaków. Z Zofią Hryniewiecką opublikowała Cytophysiological and cytochemical investigations on the element of hemolymph in crustacea („Bulletin de la Sociéte des Amis des Sciences et des Lettres de Poznań”, Série B, Livr. 14: 1958, Série D, Livr. 1: 1960), a z Adelą Klepke Cytophysiological and cytochemical studies of the mid-gud epithelium in Astacus (tamże, Série D, Livr. 1: 1960). W oparciu o własne doświadczenia ogłosiła artykuł O metodach dydaktycznych i wychowawczych stosowanych w nauczaniu biologii 1920–1951 („Księga pamiątkowa. Jednodniówka. Na 40-lecie Gimnazjum im. Św. Jana Kantego: Liceum Ogólnokształcącego im. Marcina Kasprzaka w Poznaniu 1920–1960”, P. 1960). W r. 1960 przeszła na emeryturę, ale nadal publikowała prace, m.in. Cytophysiological and cytochemical investigation on the epithelium of the antennal glands of the crayfish Astacus („Folia Biologica” Vol. 10: 1962 nr 3/4, wspólnie z B. Ucińskim) i Oxygen consumption during embryonic development of the crayfish Astacus leptodactylus („Bulletin de la Sociéte des Amis des Sciences et des Lettres de Poznań”, Série D, Livr. 4: 1964, wspólnie z L. Obuchowiczem). Ogółem ogłosiła ok. 30 prac naukowych poświęconych biologii, fizjologii, histologii oraz cytologii skorupiaków. Przewodniczyła Oddziałowi Poznańskiemu Polskiego Tow. Zoologicznego, była członkiem zarządu Polskiego Tow. Anatomicznego i działała w Komisji Biologicznej Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk. Należała też do założycieli powstałego w r. 1961 Polskiego Tow. Histochemików i Cytochemików. Zmarła 3 VII 1974 w Poznaniu, została pochowana 6 VII na cmentarzu Junikowskim. Była odznaczona m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi.

W małżeństwie z Władysławem Suchcitzem, doktorem filologii polskiej, miała S. syna Jana (ur. 1922).

Feliksiakowa J., Polska bibliografia zoologiczna za lata 1945–1954, Wr. 1969; Katalog polskiej literatury biologicznej, 1935–1939, Wr. 1975 XX; toż za l. 1950–4, Kr. 1963 XXII; toż za l. 1955–9, Wr. 1970 XXIII cz. 2; Katalog wydawnictw Polskiej Akademii Umiejętności 1873–1947, Kr. 1948 I–II; toż za l. 1947–52, Wr. 1973 III; Klanowski T., Kubiak S., Stempniewicz M., Bibliografia publikacji pracowników Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 1945–1964, P. 1965; Mater. do bibliogr. piśm. kobiet polskich; Słown. biologów (jako Małaczyńska-Suchcitzowa); Wpol. Słown. Biogr.; – Kronika Uniwersytetu Poznańskiego za lata akademickie 1945–1954/55, P. 1958; Nauka w Wielkopolsce, P. 1973; – Nekrologi z r. 1974: „Gaz. Pozn.” nr 159, 160, „Głos Wpol.” nr 158, 159.

Stanisław Tadeusz Sroka