Bartoszewicz Zygmunt (ur. 1798), herbu Pomian, syn Jana, urodzony w majątku Jordany w Wileńskiem. Po skończeniu gimnazjum wileńskiego 16 IX 1815 wstąpił na oddział literacki Uniwersytetu Wileńskiego i, uzyskawszy w r. 1817 stopień kandydata filozofji, 18 IX t. r. przeszedł do seminarjum nauczycielskiego, gdzie kolegował z Adamem Mickiewiczem, a nawet jednocześnie ze Stan. Hryniewiczem ubiegł go na konkursie oddziału literatury i sztuk pięknych i otrzymał 30 VI 1818 nagrodę w kwocie 50 rb. sr. za napisaną rozprawę literacką. 1 XII 1820 otrzymał nominację na naucz. łaciny i jęz. greckiego w gimn. kroskiem. Obok jęz. starożytnych uczył i literatury klasycznej, zaś od 1 I do 30 XII 1822 zastępczo też jęz. rosyjskiego. Zajęty pracami literackiemi, będąc w Krożach, współredagował »Tyg. Wileński«. Przez uczniów był kochany, natomiast jego stosunki z kolegami-nauczycielami, których lekceważył, odrazu przybrały charakter nieprzychylny. Kłótnie i zatargi spowodowały przeniesienie »dla miejscowych stosunków nagannych« z nauczyciela wymowy i poezji »na plac niższy« do szkoły powiatowej w Kownie, dokąd wyjechał z Kroż 2 IX 1823. W Kownie uczył historji i literatury polskiej. 16 VIII 1825 przeniesiono go znowu na naucz. języków starożytnych do gimn. wileńskiego, gdzie przebył do r. 1849. Zmarł w Wilnie ok. r. 1870.
Ogłosił drukiem w »Tyg. Wil.« i »Dzienniku Wil.« (1820 i 1826) oraz osobno (1827–1836) kilkanaście kompilacyj i streszczeń treści literacko-filologiczno-pedagogicznej dla młodzieży.
Chmielowski P., Adam Mickiewicz, wyd. 3., I, 420; »Rocz. Tow. Przyj. Nauk. w Poznaniu« XXVI, 351; Jucewicz L., O uczonych Żmudzinach, rękopis; Wspomnienia St. Małcużyńskiego, rkp.; W. Enc. Il.; Serebriakow M. W. Istoricz. oczerk Wileń. I-oj gimn. 1803–1903, Wil. 1903; Korespondencja filomatów, III 126; Estr.; Arch. ks. Czartoryskich w Krakowie; Arch. Okr. Nauk. w Wilnie.
Michał Brensztejn