Szczepkowski Bolesław, pseud.: Jastrzębiec, Orkan (1887–1960), dziennikarz, publicysta, prozaik.

Ur. 3 XI w Sędziszowie (pow. jędrzejowski), był najstarszym z czternaściorga dzieci Michała, inżyniera komunikacji, zatrudnionego przy budowie dąbrowskiej linii kolejowej, i Teodory z Jędrusików.

Na początku l. dziewięćdziesiątych mieszkał S. z rodziną w Petersburgu, a następnie w Odessie. Od r. 1898 uczył się w gimnazjum męskim przy rzymskokatol. paraf. św. Katarzyny w Petersburgu. W r. 1901 przeniósł się do rodziny w Częstochowie i uczęszczał do tamtejszego gimnazjum. W r. 1904 zadebiutował w warszawskim tygodniku „Ziarno” szkicem historyczno-obyczajowym Święto Narodzenia (nr 52). W lutym 1905 współorganizował w częstochowskim gimnazjum strajk szkolny; poznał wtedy ks. Jana Gralewskiego. Zagrożony wyrzuceniem z gimnazjum, wyjechał do Odessy, a następnie do Kazania, gdzie wiosną 1906 zdał maturę. Latem t.r., po raz kolejny przebywając w Odessie, pomagał ojcu w organizacji Domu Polskiego. Po jego otwarciu 17 IX, chcąc uniknąć służby wojskowej, wyjechał do Włoch, skąd z Genui popłynął do Nowego Jorku. Pracując w księgarni i hurtowni księgarskiej, podjął t.r. studia w zakresie pedagogiki, historii politycznej oraz historii literatury i sztuki na Wydz. Humanistycznym Uniw. Columbia. Współpracował z ukazującym się w Chicago tygodnikiem „Zgoda”, a w r. 1907 także z „Dziennikiem Chicagoskim”. Ukończywszy studia, wyjechał w r. 1910 do Londynu, po czym wrócił t.r. do kraju, gdzie został wychowawcą i nauczycielem w gimnazjum z internatem, założonym przez Gralewskiego w Starej Wsi (pow. nowomiński). Gdy Gralewski przeniósł najstarsze klasy gimnazjum do Suchorowa (pow. jarosławski) w Galicji, S. w r. 1911 przeprowadził się tam i kontynuował pracę nauczycielską. Podczas wakacji podróżował po Europie; m.in. przebywając w Londynie, ukończył w r. 1913 kurs dla cudzoziemców, zorganizowany przez British Museum.

W r. 1914 zamieszkał S. w Sosnowcu, gdzie po wybuchu pierwszej wojny światowej i zajęciu miasta przez Niemców kierował od jesieni 1914 redakcją tamtejszego dziennika „Kurier Zagłębia”, związanego z Narodową Demokracją. Od r. 1915 wydawał tamże tygodnik „Głos Polski”, o podobnym profilu politycznym. W r. 1916 przeniósł się do Warszawy i do r. 1918 studiował w Szkole Nauk Społecznych i Handlowych, kierowanej przez Edmunda Jana Reymana. Współpracował wtedy z „Gazetą Poranną 2 Grosze”. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości założył w listopadzie 1918 Polskie Biuro Korespondencyjne, które dostarczało informacji warszawskim dziennikom. W r. 1919 ukończył roczny akademicki kurs dyplomatyczno-konsularny, prowadzony przez Reymana. Polskie Biuro Korespondencyjne rozwiązał S. w czerwcu 1920, po czym wszedł do kierowanej przez Stanisława Strońskiego redakcji dziennika „Rzeczpospolita”, w której objął dział wywiadów i ankiet. Od jesieni 1920 do wiosny 1921 ogłaszał w „Rzeczpospolitej” korespondencje z rokowań polsko-sowieckich w Rydze. W r. 1922 zakończył pracę w „Rzeczpospolitej” i przeniósł się do Poznania, gdzie został redaktorem naczelnym „Dziennika Poznańskiego”. Równocześnie wchodził w skład redakcji poznańskiego tygodnika „Ilustracja Polska”. W marcu 1923 przejął po Stanisławie Kozickim redagowanie „Kuriera Poznańskiego” i niebawem odszedł z „Dziennika Poznańskiego”. Dzięki rozbudowie drukarni i redakcji, „Kurier Poznański” od października 1925 ukazywał się od wtorku do soboty dwa razy dziennie, a jego nakład sięgnął 30 tys. egzemplarzy. Był to wtedy jeden z najpoczytniejszych dzienników w kraju, przynosił też stały dochód. W r. 1926 wrócił S. do Warszawy i objął redakcję naczelną zagrożonej bankructwem „Rzeczpospolitej” (wydawanej od r. 1924 przez Wojciecha Korfantego). Do poprawy finansów nie doprowadził i po wycofaniu się Korfantego zakończył pracę w redakcji w r. 1927. Wyjechał do Paryża, gdzie na Sorbonie studiował historię sztuki.

W r. 1928 wrócił S. do Poznania; przez kilka miesięcy wydawał tam czasopismo „Słowo Poznańskie”. Opublikował t.r. powieść Niedźwiedź (W., wyd. 2, Buenos Aires 1943) oraz zbiór nowel Oczy, które zabiły (P.). W czerwcu 1930 ponownie objął redakcję naczelną „Dziennika Poznańskiego”; na łamach pisma ogłaszał w odcinkach powieść Ludzie i bestie, a także publikował artykuły antysanacyjne, często konfiskowane przez cenzurę. Skonfliktowany z kierującymi „Dziennikiem Poznańskim” wielkopolskimi konserwatystami, pod koniec t.r. odszedł z redakcji. Za namową prymasa Augusta Hlonda przybył do Warszawy i objął redakcję naczelną dziennika „Polska”. Nie chcąc ulegać naciskom działaczy prosanacyjnego Chrześcijańskiego Stronnictwa Rolniczego, zrezygnował z tego stanowiska i przeniósł się w grudniu 1931 do Bydgoszczy, gdzie został redaktorem naczelnym dziennika „Gazeta Bydgoska”. Pracę tę kontynuował po zakupieniu gazety przez Edwarda Pawłowskiego i zmianie tytułu na „Kurier Bydgoski”. Opublikował tu w odcinkach powieść Markiz. Od r. 1933 współpracował z poznańskim miesięcznikiem „Tęcza”. Gdy w r. 1935 Pawłowski udostępnił łamy „Kuriera Bydgoskiego” pogodzonym z sanacją publicystom ze Związku Młodych Narodowców, S. odszedł z redakcji tego pisma. Ponownie zamieszkał w Warszawie, gdzie w l. 1935–7 zredagował osiem poradnikowych dodatków do tygodnika kobiecego „Bluszcz”, a następnie objął redakcję „Gazety Handlowej”. Pod koniec r. 1938 zaprzestał działalności dziennikarskiej i założył wydawnictwo reklamowe Tow. Powiernicze dla Prasy i Propagandy «Polpressa».

Po wybuchu drugiej wojny światowej, podczas oblężenia Warszawy przez Niemców, współpracował S. z redagowaną przez Mariana Grzegorczyka i Hieronima Wierzyńskiego „Wspólną Gazetą”, rozlepianą w mieście od 10 do 25 IX 1939. W okresie okupacji niemieckiej zajmował się handlem i administrowaniem domów. W r. 1941 podjął współpracę z organem Delegatury Rządu na Kraj, dwutygodnikiem „Rzeczpospolita Polska”; w l. 1941–2 współpracował też z miesięcznikiem „Dokumenty Chwili”. W mieszkaniu S-ego przy ul. Mokotowskiej 45 odbywały się tajne komplety licealne. Po upadku powstania warszawskiego 1944 r. przeszedł S. przez obóz przejściowy w Pruszkowie. Zbiegł z pociągu ewakuacyjnego na dworcu w Sędziszowie, po czym przedostał się do Wolbromia (pow. olkuski). Prawdopodobnie w czerwcu 1945 wrócił do Warszawy i podjął pracę w Polskiej Agencji Prasowej «Polpress» (od października t.r. Polska Agencja Prasowa). Pod pseud. Jastrzębiec publikował jesienią t.r. artykuły wstępne w katolickim „Tygodniku Warszawskim”. Wstąpił do Związku Zawodowego Dziennikarzy RP i został kierownikiem Wydz. Prasy i Propagandy przy Zarządzie Głównym PCK, a następnie pracował w biurze «Caritasu». W r. 1946 nie przeszedł weryfikacji w Związku Zawodowym Dziennikarzy RP i nie został wpisany do Rejestru Dziennikarskiego. W r. 1947 założył Katolicki Inst. Wydawniczy, zajmujący się edycją dewocjonaliów, m.in. książek do nabożeństwa i obrazków religijnych; kierował nim do śmierci. Po przełomie politycznym w październiku 1956 r. został 21 V 1958 przyjęty do Stow. Dziennikarzy Polskich z zaliczeniem stażu zawodowego od r. 1914; wraz z m.in. Kazimierzem Pollackiem założył tam Zespół Starszych Dziennikarzy. S. zmarł 17 X 1960 w Warszawie, został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kw. 257d–III–9).

W zawartym w r. 1919 małżeństwie z Kornelią Gorzkowską (1895–1945) miał S. córki: Danutę Stefanię (1920–2009), redaktorkę, oraz Barbarę Kornelię (1923–2010), dziennikarkę i poetkę (pseud. Anna Warecka), zamężną za Janem Hennelem, profesorem Politechn. Warsz.

Fot. w Mater. Red. PSB; – Polonica zagraniczne. Bibliografia za okres od września 1939 do 1955 roku, W. 1991 III; Słownik dziennikarzy polskich 1661–1945, „Prasa Pol.” 1984 nr 9; Waldorff J., Cmentarz Powązkowski w Warszawie, W. 1984 s. 256; – Banaś E., Dzienniki katolickie w Polsce do 1939 roku, „Kwart. Hist. Prasy Pol.” R. 25: 1986 nr 1 s. 59; Czarnik O. S., Proza artystyczna a prasa codzienna (1918–1926), Wr. 1982; Dzieje Poznania, Red. J. Topolski, L. Trzeciakowski, W.–P. 1998 II cz. 2; Łojek J., Dzieje prasy polskiej, W. 1988; Łukawski Z., Ludność polska w Rosji 1863–1914, Wr. 1978 (dot. ojca S-ego); Mroczko M., Stanisław Kozicki (1876–1958). Biografia polityczna, Gd. 1999; Paczkowski A., Ignacy J. Paderewski i „Rzeczpospolita” (1920–1924), „Roczn. Hist. Czasopiśm. Pol.” T. 12: 1973 z. 3 s. 332; tenże, Prasa codzienna Warszawy w latach 1918–1939, W. 1983; tenże, Prasa polska w latach 1918–1939, W. 1980; Prasa polska w latach 1864–1918, Red. J. Łojek, W. 1976; Rawicz J., O pierwszej krwi, W. 1974; – Kozicki S., Pamiętnik 1876–1939, Słupsk 2009; Kraszewski T., Byliśmy wtedy młodzi, w: Poznańskie wspominki z lat 1918–1939, Red. T. Kraszewski, T. Świtała, P. 1973 s. 427–8; Pollack K., Nad grobem Bolesława Szczepkowskiego, 19 X 1960, (mszp. w posiadaniu rodziny); Winiewicz J., Co pamiętam z długiej drogi życia, P. 1985; Zuchniewicz W., Mój start w dziennikarstwie: „Dziennik Poznański”, w: Moja droga do dziennikarstwa (1918–1939), Red. J. Łojek, W. 1974; – „Kraj” R. 26: 1906 nr 39 s. 508–9; „Prasa Pol.” R. 13: 1960 nr 11 s. 26; „Zesz. Prasoznawcze” R. 2: 1961 nr 4 s. 138; „Znak” R. 14: 1962 nr 97–8 s. 1210–12; – Arch. Stow. Dziennikarzy Pol. w W.: Nota Marii Czajkowskiej w kartotece biogramów; – Mater. Red. PSB: życiorys S-ego autorstwa Barbary Olszewskiej z r. 1996; – Informacje córki, Barbary Hennelowej i Stanisława Stommy z W. oraz wnuka, Andrzeja Hennela z W.

Red.