Scherres (Scheres, Scherres-Friedenthal) z Friedenthalów Florentyna (Flora) (1859 – po 1938), pianistka, pedagog. Ur. 1 IV w Warszawie (w leksykonach niemieckich z l. trzydziestych mylna data ur. 1863) w rodzinie żydowskiej, była córką kupca i Barbary z Goldbergów.
Bardzo wcześnie zaczęła ujawniać wybitne zdolności muzyczne. Jako «cudowne dziecko» zadebiutowała w Warszawie 29 III 1871, wykonując m.in. utwory swojego ówczesnego nauczyciela Ignacego Krzyżanowskiego. Studiowała w Warszawskim Instytucie Muzycznym, gdzie, po krótkim okresie nauki u P. Schlözera, przeszła na kilka lat pod opiekę Aleksandra Zarzyckiego. W tym czasie wielokrotnie występowała w Warszawie: dn. 4 V 1872 – na koncercie zorganizowanym przez Tow. Muzyczne, w maju 1873 – w Resursie Obywatelskiej, w czerwcu 1875 – w Tow. Muzycznym; Władysław Żeleński pisał, iż był to «świetny występ» („Kłosy” 1875 nr 520). W r. 1875 występowała z powodzeniem w Moskwie. Chcąc kształcić się pod kierunkiem N. Rubinsteina, wstąpiła na studia w konserwatorium moskiewskim (13 IX 1875). Cztery lata pracy pod kierunkiem N. Rubinsteina, a następnie jego brata A. Rubinsteina w Petersburgu, uczyniły «ze zdolnej i pełnej zapału uczennicy wyborną artystkę» (J. Kleczyński, „Echo Muzycz. i Teatr.” 1883 nr 4).
Od r. 1879 aż do r. 1899 poświęciła się wyłącznie karierze wirtuozowskiej. W r. 1879 wzięła udział w koncercie uczniów z klasy fortepianu N. Rubinsteina w Moskwie. T.r. koncertowała w Brukseli. Zimą i wiosną 1880 występowała (ze skrzypkiem Józefem Kotek) na recitalach: dn. 24 I w Berlinie, 26 II w Kijowie z okazji kontraktów, wiosną w Warszawie. W rok później koncert dany 9 I 1881 w Berlinie spotkał się z wielkim uznaniem. Swym występem w Dreźnie «zachwyciła słuchaczów» (Maurycy Karasowski w liście do Józefa I. Kraszewskiego z 24 I 1881). Po koncertach w Wiedniu w lipcu 1881 autor artykułu w „Wiener Signale” stawiał artystkę w «rzędzie najlepszych fortepianistek współczesnych» („Echo Muzycz.” 1881 nr 15/16).
W październiku i w listopadzie 1881 występowała na wieczorach Tow. Muzycznego w Warszawie, chwalona przez krytykę za styl, precyzję i «poezję nastroju» („Echo Muzycz.” 1881 nr 20). Dn. 7 XI 1881 miała udany recital w Poznaniu, 11 XI – we Wrocławiu, 26 XI – w Dreźnie. Po prawie rocznym pobycie za granicą, przyjechała do Warszawy i tu dała jesienią kilka koncertów, m.in. 11 X 1882 na wieczorze Tow. Muzycznego, a 16 X – w sali Resursy Obywatelskiej, po czym udała się w kolejną podróż artystyczną. Recital we Wrocławiu 13 XI 1882 przyniósł rozczarowanie: recenzenci, obok błyskotliwej techniki, dopatrzyli się w jej grze «pewnej maniery», ocenili ją jako mniej dokładną, «uduchowioną». W r. 1883 (21 X) występowała w Warszawie na poranku w Teatrze Wielkim, w listopadzie t.r. (3, 5 XI) – w Moskwie na symfonicznych koncertach Moskiewskiego Tow. Muzycznego, a w grudniu t.r. – w Petersburgu.
Po tych koncertach w Rosji S. zamieszkała w Berlinie. Występowała m.in. w Lipsku, Monachium, Erfurcie, Frankfurcie, Stuttgarcie (1884). Dn. 25 II 1885 miała recital w Resursie Obywatelskiej w Warszawie, w kwietniu t.r. – w Tow. Muzycznym. W r. 1887 w Berlinie wyszła za mąż za artystę malarza Alfreda Scherresa (ur. 21 IX 1864 – zm. 26 XI 1924 w Berlinie). W r. 1888 S. odbyła tournée po Niemczech. Z powodzeniem koncertowała w marcu 1897 w berlińskiej Singakademie. Dalszy bieg jej biografii jest mało znany. Od r. 1915 poświęciła się pracy pedagogicznej. W r. 1938 S. mieszkała w Berlinie przy Martin–Luther Str. 17. Nie znamy daty jej śmierci, zapewne nie przeżyła drugiej wojny światowej.
W repertuarze S. dominowała dziewiętnastowieczna muzyka klasyczna. W jej kreacjach artystycznych recenzent „Echa Muzycznego” Jan Kleczyński podkreślał «śliczny ton, wyborną lewą rękę i niemało poezji» (1885 nr 81), uważał też, że najwłaściwszymi dla jej sposobu gry były utwory salonowe i śpiewne. S. grała m.in.: sonaty L. van Beethovena, mazurki, „Barcarolę Fisdur”, „Nocturn”, „Sonatę b-moll” Fryderyka Chopina, transkrypcje F. Liszta („Campanellę” – grana na bis, „Rigoletto”), „Pieśni bez słów” F. Mendelssohna-Bartholdiego, a ponadto „Karnawał” R. Schumanna, „Pstrąga”, „Króla elfów” F. Schuberta i „Rigaudon” (grany na bis) J. Raffa. S. była też wykonawczynią koncertów fortepianowych: G-dur – L. van Beethovena, e-moll – F. Chopina oraz „Koncertu g-moll” współczesnego jej C. Saint-Saënsa. Pochlebne, a nawet entuzjastyczne recenzje otrzymywała za wykonywane z finezją i wdziękiem drobne utwory: Aleksandra Zarzyckiego, Zygmunta Noskowskiego, Maurycego Moszkowskiego i N. Rubinsteina.
W zbiorach Archiwum Żydowskiego Instytutu Historii w Warszawie zachowała się kartka ze sztambucha S., do którego 11 XII 1879 w Berlinie wpisał się M. Moszkowski, dedykując jej kilka zaimprowizowanych taktów „Moment musical”.
Bibliogr. pol. czasopism muzycz., V; W. Enc. Powsz. (podob.); Bénézit, Dictionnaire, (1966), VII; Judentum und Musik mit dem ABC jüdischer und nichtarischer Musikbeflissener, 3. Auflage, München 1938 (tu data ur. 1863); Kurzgefasstes Tonkünstler-Lexikon, Begründet von P. Frank, Regensburg 1936 (tu data ur. 1863); Lexikon der Juden in der Musik, Berlin 1943 (tu data ur. 1862); Roczn. Nauk.-Liter.-Artyst. (Okręta), III; Słown. Muzyków Pol., I (Friedenthal Flora); – Fuks M., Muzyka ocalona. Judaica polskie, W. 1983; Zduniak M., Muzyka i muzycy polscy w dziewiętnastowiecznym Wrocławiu, Wr. 1984 (fot.); – [Kleczyński J.] J.K, Flora Friedenthal, „Echo Muzycz. i Teatr.” 1883 nr 4 s. 36 (fot.), 44, 45; Józef I. Kraszewski i polskie życie muzyczne XIX w., Oprac. S. Świerzewski, Kr. 1963; – „Bluszcz” 1872 nr 20 s. 159, 1873 nr 22 s. 172, 1875 nr 25 s. 197, 1881 nr 46 s. 364, 1882 nr 42 s. 335–6; „Dwutygodnik dla kobiet” 1881 nr 4 s. 47; „Echo Muzycz.” 1880 nr 4 s. 31, nr 6 s. 45, 1881 nr 3 s. 23, nr 15/16 s. 126, nr 19 s. 150 nr 20 s. 157–8, nr 21 s. 165, nr 22, 24 s. 189, 191, 1882 nr 18 s. 143, nr 20 s. 158, 159, nr 21 s. 165, nr 22 s. 175, 176; „Echo Muzycz. Teatr. i Artyst.” 1883 nr 8 s. 88, 1884 nr 14 s. 154, 1885 nr 73 s. 80, nr 78 s. 129, nr 81 s. 160, 1891 nr 388 s. 140, 1897 nr 11 („Nasi za granicą”); „Kłosy” 1871 nr 302 s. 239 (W. Wiślicki [o występie trzynastoletniej Friedenthalówny]), 1874 nr 461 s. 284, 1875 nr 520 s. 379; „Przegl. Tyg.” 1881 nr 42 s. 513–14; „Tyg. Ilustr.” 1872 nr 229 s. 255, 1883 nr 43 s. 269; „Tyg. Mód i Powieści” 1875 nr 24 s. 284; „Tyg. Powsz.” 1879 nr 50 s. 790, 1882 nr 1 s. 10; „Wieniec” 1872 nr 43 s.403; – B. Jag.: rkp. 5322, 5323/1, 5323/2 (Peter Ludwik, Materiały dla dziejów muzyki w Polsce a w szczególności dla polskiej bibliografii muzycznej); Mater. Red. PSB: Notatka biograficzna autorstwa Władysława Hordyńskiego.
Elżbieta Orman