INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Jarosław Pieniążek (Odrowąż-Pieniążek)      Frag. "Portretu Jarosława Odrowąża-Pieniążka" Jacka Malczewskiego.

Jarosław Pieniążek (Odrowąż-Pieniążek)  

 
 
1853 - 1920-03-09
Biogram został opublikowany w 1981 r. w XXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Pieniążek (Odrowąż-Pieniążek) Jarosław, krypt. ąż, (ąż) (1853–1920), aktor, dziennikarz, kolekcjoner, urzędnik. Ur. w Rzeszowie, był synem Józefa i Józefy z Cieszanowskich, bratem stryjecznym Czesława (zob.). Szkołę średnią miał ukończyć w Rzeszowie, matury jednakże w tamtejszym gimnazjum nie uzyskał. Znalazł się później w Warszawie, gdzie podobno współpracował z „Kurierem Warszawskim”, w lecie 1876 występował w tamtejszym teatrzyku ogródkowym «Antokol». Jesienią t.r. został zaangażowany na scenę lwowską, z którą związał się do sierpnia 1885, jedynie w lecie 1878 grał w warszawskim teatrzyku ogródkowym «Eldorado». Był użytecznym aktorem i odtwarzał pomniejsze role charakterystyczne. Po ustąpieniu z teatru był administratorem „Gazety Narodowej”, a od r. 1893 urzędnikiem Galicyjskiego Banku Kredytowego we Lwowie, następnie (od r. 1899) – lwowskiej filii Banku Galicyjskiego dla Handlu i Przemysłu, a potem takiejże filii Wiedeńskiego Banku Związkowego. Był we Lwowie popularną postacią. P. przełożył na użytek teatru lwowskiego kilkanaście sztuk z francuskiego, niemieckiego i włoskiego. Opracował zestawienie Spis przedmiotów zawartych w 80 tomach «Przeglądu Polskiego» od 1 lipca 1866 do 1 czerwca 1886 r. (Kr. 1886). Uprawiał kolarstwo i dwie swoje dłuższe podróże rowerowe opisał w broszurach Lwów–Gdańsk. Notatki z podróży cyklisty (Lw. 1896) oraz Lwów– Kamieniec Podolski. Notatki z podróży cyklisty (Lw. 1898), współpracował także z poświęconymi temu sportowi czasopismami: warszawskim „Cyklistą” i lwowskim „Kołem”. Pisał nadto do prasy lwowskiej, m.in. do „Gazety Narodowej”, „Gazety Sportowej”, „Szczutka” i „Naszego Kraju”, ściślejszą współpracę nawiązał ze „Słowem Polskim”, gdzie poza artykułami o tematyce teatralnej i literackiej zamieszczał satyrycznie ujęte obrazki z potocznego życia podpisywane kryptonimem ąż, pod takimż krypt. drukował także felietony w krakowskim „Ilustrowanym Kurierze Codziennym”. P. żywił kult dla powstania styczniowego i zgromadził duży i cenny zbiór zdjęć fotograficznych i innych wizerunków jego uczestników, zbiór ten przekazał Muzeum Miasta Lwowa. Zmarł we Lwowie 9 III 1920.

P. był żonaty (1891) z aktorką teatru lwowskiego Zofią Cichocką (Cichowską, ur. w r. 1855 w Warszawie, zm. 28 VIII 1902 we Lwowie), z którą miał nieznane nam z imienia dziecko (dzieci?).

 

Portret P-a pędzla J. Malczewskiego (olej., 1911–12) w Muz. Narod. w Kr. (reprod. w „Tyg. Ilustr.” 1912 nr 26 s. 543 oraz w: Jacek Malczewski. Katalog wystawy monograficznej, P. 1968); – Estreicher w. XIX; Estreicher w. XIX, Wyd. 2., V 149; Bar, Słown. pseudonimów; Słown. Teatru Pol. (P. połączony w jedną osobę z Czesławem Pieniążkiem); Żychliński, XVI 138; – Chołodecki J. Białynia, Dowódcy oddziałów w powstaniu styczniowym i współczesne pieśni rewolucyjne, Lw. 1907 s. 8; Pajączkowski F., Teatr lwowski pod dyrekcją T. Pawlikowskiego, Kr. 1961; Pepłowski S., Teatr polski we Lwowie (1780–1881), Lw. 1889 s. 374; tenże, Teatr polski we Lwowie (1881–1890), Lw. 1891; – Inwentarz rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej nr 4175–6000, Kr. 1938; Inwentarz rękopisów Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, Wr. 1948–9 I–II i indeks, Wr. 1962; Szematyzmy Król. Galicji, 1894 i n.; – „Słowo Pol.” 1899 nr 22 s. 4; – Nekrologi z r. 1920: „Czas” nr 60 s. 3, „Gaz. Lwow.” nr 57 s. 3, „Kur. Lwow.” nr 65 s. 4, „Nowości Ilustr.” nr 13 s. 10, (a), „Słowo Pol.” nr 116 s. 3; (st), „Wiek Nowy” nr 5639 s. 7; – B. Ossol.: Korespondencja P-a: rkp. 5477, 5798, 7683, 13919, Wykaz ról granych przez P-a w l. 1876–1885 rkp. 5476; IBL PAN: Kartoteka bibliograficzna; – Informacje Jerzego Wiśniewskiego; – O żonie P-a: Słown. Teatru Pol., s. 95 (bibliogr.).

Rościsław Skręt

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.