Stępa Katarzyna, w zakonie Teresa (1882–1977), nauczycielka, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi.
Ur. 12 XI we wsi Orkowo (pow. śremski) w zamożnej, wielodzietnej rodzinie chłopskiej, była córką Marcelego i Marianny z Mydlarzów.
S. ukończyła w r. 1896 szkołę powszechną w Orkowie, a następnie kurs szycia i haftu u sióstr szarytek w Kościanie. Do Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi (ZSFRM) wstąpiła w r. 1902 we Lwowie, gdzie odbyła formację zakonną (postulat w l. 1902–3, nowicjat w l. 1903–4). Pierwszą profesję zakonną złożyła 15 VII 1904. Następnie praktykowała jako nauczycielka w szkołach we Lwowie (do r. 1905) oraz w Żabińcach (pow. husiatyński) i Lataczu nad Dniestrem (w l. 1906–7). Po powrocie do Lwowa ukończyła kurs seminaryjny i w r. 1909 w Seminarium Nauczycielskim w Zaleszczykach zdała eksternistycznie egzamin dojrzałości. We wrześniu t.r. rozpoczęła pracę w czteroklasowej szkole w Burakówce (pow. zaleszczycki). Dn. 29 VIII 1910 złożyła śluby wieczyste, a w r. 1912 objęła funkcję przełożonej domu zakonnego w Burakówce. W r. 1914 uzyskała patent kwalifikacyjny nauczycielki szkół wydziałowych. W czasie pierwszej wojny światowej pracowała najpierw w szpitalach wojskowych we Lwowie i Bielsku, w r. 1916 uczyła krótko w Woli Przemykowskiej (pow. brzeski), a w l. 1916–18 w Pradze czeskiej pracowała wśród uchodźców z Małopolski, ucząc dzieci i młodzież, prowadząc dla nich bursę oraz organizując opiekę nad chorymi. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w r. 1918, objęła posadę nauczycielki i kierowniczki szkoły w Majdanie Sieniawskim (pow. jarosławski); od r. 1919 uczyła w szkole w Bukowcu (pow. obornicki). W r. 1922 została przełożoną i kierowniczką Zakł. Naukowo-Wychowawczego w Szamotułach; utworzyła przy nim przedszkole i internat dla młodzieży gimnazjalnej, a w r. 1923 zorganizowała orkiestrę zakładową. Przyjmowała na kolonie dzieci z Poznania i prowadziła kolonie w Charcicach (pow. międzychodzki). W r. 1925 wzięła udział w pielgrzymce do Rzymu. Po przejściu na emeryturę, w r. 1933, została skierowana do Wielenia nad Notecią celem utworzenia domu opieki dla starców. Od r. 1936 była radną i wikarią prow. poznańskiej, a od r. 1938 radną generalną ZSFRM. Za długoletnią pracę nauczycielską i zasługi na polu oświaty otrzymała S. w r. 1938 brązowy medal od Kuratorium Okręgu Szkolnego Poznańskiego.
Po wybuchu drugiej wojny światowej, w r. 1939, armia niemiecka zajęła najpierw część pomieszczeń domu opieki w Wieleniu, potem w październiku 1940 objęła zarząd nad całym gospodarstwem, a 6 XII t.r. wysiedliła siostry i ponad 600 starców do Warszawy; po kolejnych trzykrotnych przesiedleniach siostry z podopiecznymi zamieszkały w marcu 1941 w budynku przy ul. Zakroczymskiej 1. Jesienią 1943 objęła S. urząd przełożonej domu w Warszawie przy ul. Żelaznej 97; pod jej opieką znalazła się tajna szkoła siedmioklasowa, internat, nowicjat, wspólnota zakonna oraz dom letniskowy w Ostrówku koło Warszawy. Jako radna generalna S. roztoczyła także opiekę nad domami prow. poznańskiej, które znalazły się w granicach Generalnego Gubernatorstwa. Niosła pomoc ludności wysiedlonej z terenów włączonych do Rzeszy, ukrywającym się księżom i osobom ściganym przez okupanta. Prowadziła akcję ratowania Żydów, m.in. podczas powstania w warszawskim getcie w r. 1943 ukrywała z siostrami 15 dzieci żydowskich w internacie domu przy ul. Żelaznej, a dzieci młodsze, w porozumieniu z przełożoną prowincjalną Matyldą Getter, kierowała do zakładów w Aninie, Białołęce, Płudach i Międzylesiu. Podczas powstania warszawskiego 1944 r. dom przy ul. Żelaznej był dla powstańców punktem wypadowym na placówkę niemiecką w szpitalu św. Zofii; w rezultacie 9 VIII t.r. Niemcy aresztowali S-ę wraz ze wszystkimi zakonnicami i przez obóz w Pruszkowie wywieźli 11 VIII do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. S. niosła tam pomoc współwięźniarkom, organizowała wspólne modlitwy, pogadanki i dokształcanie. Po interwencji biskupów niemieckich, zwłaszcza abp. Josepha Kolba z Bambergu, została wraz z 43 siostrami zwolniona i skierowana 21 II 1945 do pracy w instytucjach dobroczynnych w południowych Niemczech. Po zakończeniu działań wojennych przebywała w obozie dla Polaków w Coburgu, gdzie uczyła dzieci religii i pielęgnowała chorych. Następnie z 17 siostrami pracowała w szpitalu międzynarodowym United Nations Relief and Rehabilitation Administration (UNRRA) w Bayreuth.
Dn. 8 XII 1946 wróciła S. do Polski i ponownie objęła obowiązki przełożonej w zakładzie dla starców w Wieleniu. Podczas kapit. generalnej w Warszawie, 27 XII 1947, została wybrana na przełożoną generalną ZSFRM (funkcję tę pełniła do r. 1960). W tym okresie zorganizowała 14 domów zakonnych, przeprowadziła ok. 300 wizytacji, w Międzylesiu utworzyła Studium Muzyczno-Liturgiczne, rozpoczęła akcję zbierania wspomnień do historii zgromadzenia oraz materiałów do procesu beatyfikacyjnego założyciela ZSFRM – abp. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego. W l. 1960–6 i 1969–72 pełniła obowiązki przełożonej domu w Częstochowie; napisała wówczas Moje wspomnienia 1882–1961 (rkp. w Arch. Głównym ZSFRM w W., sygn. V, 22). S. zmarła 31 III 1977 w Częstochowie, została pochowana na cmentarzu św. Rocha.
Frącek T., Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi w latach 1939–1945, W. 1981 XI; Kowalczyk A., Życie i działalność m. Teresy Stępówny (1882–1977), Kr. 2001 (mszp. w Arch. Głównym ZSFRM w W., sygn. P. 56); Stępień K., Stępa Katarzyna, w: Siostry zakonne w Polsce, Niepokalanów 1994 I 262–4; – Frącek T., Wspomnienie o m. Teresie Stępównej. Warszawa, 15 kwietnia 1977 (mszp. w „Biul. Inform. ZSFRM” 1977); – Arch. Główne ZSFRM w W.: sygn. I, S (kartoteka personalna), sygn. I, 40 (listy okólne S-y z l. 1947–60), sygn. II, 216 (dok. personalne S-y), sygn. I, 43 („Złota Księga” Rodziny Maryi, W. 1954), sygn. III, 53 (dok. dot. Ravensbrück), sygn. IV, 83 t. 1 s. 1–50 (Kron. domu w Wieleniu „Zakład”), sygn. IV, 99/1 (Kron. Prow. Pozn.), sygn. IV, 99/2 (Księga pamiątkowa prow. św. Józefa); Arch. ZSFRM w Szamotułach: Kron. domu i szkoły w Szamotułach 1920–59.
Teresa Frącek