Ruzamski (pierwotne nazwisko Mazur) Stanisław Tadeusz, pseud. i krypt.: Rustam, St. R. (1885–1944), dziennikarz, literat. Ur. 8 XI w Jaśle, był synem Antoniego Mazura, notariusza we Frysztaku, a potem w Tarnobrzegu, i zapewne Wandy Eufrozyny Neuman z domu Plassiard, bratem Mariana (zob.). Ojciec R-ego zmienił nazwisko (w r. 1891) Mazur na Ruzamski.
Do gimnazjum R. uczęszczał początkowo w Jaśle (l. szk. 1896/7–1899/1900), a następnie w Rzeszowie, gdzie w r. 1904 zdał maturę; w Rzeszowie był kolegą szkolnym Stanisława Kota, który wspomina, iż R. odznaczał się wówczas «biegłością w dowcipach i przycinkach», a «pomysłowość i efektowność jego dowcipu przypisywano mamie, która była krakowską Żydówką». Od jesieni 1904 do r. 1907 studiował R. na Wydz. Prawnym UJ, studiów nie ukończył. Pierwsze utwory literackie, przeważnie okolicznościowe wiersze, publikował w czasopismach regionalnych, m. in. w „Echach Tatrzańskich”, wydawanych w Nowym Targu. Na uwagę zasługuje Rota zakopiańska, będąca parafrazą „Roty” Marii Konopnickiej. Pracę dziennikarską rozpoczął w dzienniku „Rzeczpospolita”; publikował tu w l. 1920–8 pod pseud. Rustam, cykle felietonów: Obrazki krakowskie, Odgłosy, Z chwili, w których komentował aktualne wydarzenia społeczne, polityczne i kulturalne. Wykazywał dużą wrażliwość na problemy społeczne. Pisał też R. artykuły literackie i recenzje teatralne.
W l. dwudziestych (?) R. przeniósł się do Warszawy, gdzie od r. 1927, czy też 1928, pracował najpierw jako referendarz, a następnie jako radca w sekretariacie Najwyższego Trybunału Administracyjnego. Uprawiał w dalszym ciągu pracę dziennikarską i literacką. Jego liczne felietony (podpisywane nadal Rustam) ukazywały się w „Gazecie Warszawskiej Porannej” (1926–7) i „Gazecie Warszawskiej” (1928–32). Artykuły, reportaże, felietony oraz utwory literackie umieszczał również w innych czasopismach, jak np.: „Naokoło Świata” (1928–30), „Warszawianka” (1924–5), „Warszawski Dziennik Narodowy” (1937). Za okupacji mieszkał – jak się zdaje – w Warszawie. R. zginął w powstaniu warszawskim 15 VIII 1944.
O stosunkach rodzinnych R-ego brak wiadomości.
Bibliogr. Warszawy, V; Olszewicz, Lista strat kultury pol.; – Lipski J. J., Warszawscy „Pustelnicy” i „Bywalscy”, W. 1973 II; Sierotwiński S., Kronika życia literackiego w Polsce pod okupacją hitlerowską w l. 1939–45, Kr. 1988 II; – Kalendarz Sądowy (potem Kalendarz Informator Sądowy) na r. 1928–39, W. [1928–39]; Kot S., Wspomnienia, „Zesz. Hist.” 1968 z. 14 s. 134; Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazjum w Jaśle za r. szk. 1897–1900, Jasło 1897–1900, Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Wyższego Gimnazjum w Rzeszowie za r. szk. 1901–1904, Rzeszów 1901–4; Sprawozdanie Dyrekcji I Państwowego Gimnazjum w Rzeszowie za r. 1937/8, Rzeszów 1938; – Arch. UJ: Album studiosorum 1892/3–1910/11, WP II 247–251; – IBL PAN: Kartoteka bibliograficzna (A. Bara).
Cecylia Gajkowska