Przecławski Wiktor Józef Kazimierz, pseud. St. L. Liciński (1894–1940), literat, dziennikarz, historyk literatury. Ur. 13 V w Przecławiu (pow. Mielec), był synem Kazimierza (1866–1943), bibliotekarza u Mieczysława Reya w Przecławiu, a następnie u Ksawerego i Adama Branickich w Wilanowie; matką P-ego była Józefa z Łowczowskich.

W l. 1904/5–1911/12 P. uczęszczał do III Gimnazjum w Krakowie, gdzie w r. 1912 uzyskał maturę. Debiutował w r. 1909 wierszami drukowanymi w krakowskim piśmie młodzieży szkół średnich „Znicz”. W r. 1912 zapisał się na Wydział Filozoficzny UJ, gdzie studiował do r. 1913/14 polonistykę. W r. 1914 ogłaszał w „Bibliotece Warszawskiej”, „Echu Literacko-Artystycznym” i „Przewodniku Naukowym i Literackim” artykuły o Felicjanie Faleńskim, drukował także wiersze. Podczas pierwszej wojny światowej przebywał w Rosji i pisywał artykuły, opowiadania i wiersze do wychodzących tam czasopism polskich („Warownia”, „Sztandar”, „Gaz. Pol.”). Zebrał wówczas sporo materiałów archiwalnych dotyczących zesłańców polskich w Rosji, które publikował później w prasie polskiej. W r. 1917 znalazł się w Moskwie, gdzie sekretarzował (1917–19) Polskiemu Tow. Opieki nad Zabytkami. W r. 1919 powrócił do Polski. W r. 1920 wydał broszurę O polskich pamiątkach i zbiorach w Rosji (W.) i ogłosił artykuł Polskie pamiątki w Orużejnej Pałacie (Moskwa, Kreml) („Nowy Przegl. Liter. i Sztuki” T. 2: 1920 s. 112–16). W l. 1921–2 jako członek polskiej Delegacji Rewindykacyjnej znów przebywał w Moskwie, skąd nadsyłał korespondencje do „Tygodnika Ilustrowanego”. Zapewne po powrocie do kraju osiadł w Wilanowie, gdzie pomagał ojcu, który był (do r. 1932) również zarządcą tamtejszego pałacu i zbiorów muzealnych. W r. 1922 P. ogłosił monografię Felicjan Medard Faleński. Żywot i dzieła (P.). Ma ona wartość niemal wyłącznie materiałową (P. oparł się na przekazanych przez poetę bibliotece wilanowskiej pamiętnikach i rękopisach); krytyka odmówiła jej naukowych walorów. Z ujemną oceną spotkały się także ogłoszone w „Wielkiej Bibliotece” (1922) edycje P-ego „Promethidiona” oraz „Krakusa” i „Wandy” Cypriana Norwida. Dla tejże serii opracował nadto tekst kilku utworów Teofila Lenartowicza. W l. n. zamieszczał artykuły, wiersze i utwory beletrystyczne w licznych czasopismach warszawskich i prowincjonalnych („Czas”, „Dzien. Płocki”, „Famulus”, „Rzeczpospolita”, „7 Dni” i in.), wypowiadał się też jako historyk literatury na łamach „Ruchu Literackiego”. Osobno ogłosił: powieści współczesne: Szały miłości (Białystok 1923), Dzieje jednego obrazu (tamże ok. 1924), kilka poematów i zbiorków poezji, m. in.: Kwiaty na drogę (W. ok. 1925), Synowie Siły. Rapsody. Rapsod pierwszy: Pieśniarz (Białystok 1922), Noc w mieście (W. 1930), Złe miasto. Poemat dziwaczny (Radom 1934), dramat filozoficzny wierszem Homo sapiens (W. 1932), wierszowaną opowieść dla dzieci Zaczarowany pierścień (W. 1929, w serii „Biblioteka Książek Różowych”). Wszystkie te utwory, kontynuujące poetykę młodopolską, krytyka pominęła niemal całkowitym milczeniem. Pewne, bardzo skromne uznanie znalazła jedynie powieść historyczna z okresu powstania listopadowego Samotny naród (W. 1931), zamierzona przez autora jako pierwsza część patriotycznej trylogii Stuletnim szlakiem. Jedynie Szały miłości, ogłoszone pod pseud. St. L. Liciński, miały powodzenie u czytelników, ponieważ brano je za utwór zmarłego w r. 1908, otoczonego legendą pisarza Ludwika Stanisława Licińskiego.

Po r. 1926 P. mieszkał w Płocku, gdzie redagował związany z sanacją „Dziennik Płocki”. Ok. r. 1933 przeniósł się do Radomia i 11 X t. r. objął redakcję dziennika „Ziemia Radomska”, z którym już dawniej współpracował. Pisał też do „Tygodnika Radomskiego” i in. pism. W l. 1938–9 zamieszczał popularne artykuły na tematy historyczne w warszawskim tygodniku „Zespół”. Zmarł w r. 1940 w Wilanowie.

O stosunkach rodzinnych P-ego brak wiadomości.

 

Nowy Korbut, XIV 644 (błędnie przypisuje P-emu powieść „Dziwaczka” (W. 1929), której autorem jest Ludwik Stanisław Liciński); Lam S., Współcześni pisarze polscy, W. [1922]; PSB, XVII (Liciński Ludwik Stanisław); Słown. Pracowników Książki Pol., (K. Przecławski); Turska J., Indeks do Inwentarza rękopisów Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, Wr. 1962 s. 345; – Norwid C., Pisma wszystkie, W. 1976 XI; Notkowski A., Polska prasa prowincjonalna Drugiej Rzeczypospolitej, W. 1982; [Rec. Felicjana Medarda Faleńskiego]: Gubrynowicz B., „Książka” 1922 nr 3 s. 128–31, Lorentowicz J., „Tydzień Pol.” 1922 nr 27; – Hertz P., Zbiór poetów polskich XIX w., W. 1975 Ks. 6; Sprawozdanie … dyrekcji C.K. Gimnazjum III w Krakowie za r. szk. 1905–12, Kr. 1905–12; – „Kur. Informacyjny i Telegraficzny” 1923 nr 109 s. 1, nr 114 s. 2; „Ziemia Radomska” 1933 nr 233; – Arch. UJ: WF 359a, 360a, 361, 363a; B. IBL w W.: Dmitruk K., Twórczość Ludwika Stanisława Licińskiego, L. 1968 (mszp. sygn. 836, k. 84–87); IBL PAN: Kartoteka bibliograficzna (A. Bara); Paraf. Rzymskokatol. Wniebowzięcia Najśw. Marii Panny w Przecławiu: Księga chrztów t. 3 nr 20 s. 90 (odpis w Materiałach Red. PSB).

Red.